Müzik Antropolojisi dersi için yaptığım ödev. Temmuz ayının ilk kitabı olsun istedim.
Akordeoncunun oğlu
ÖZET
Akordeoncunun oğlu, Kuzey İspanya'da, Fransa sınırında yer alan küçük bir kasabada geçmektedir.
Zaman olarak 1960'lar civarı geçmektedir. Kasabada Bask halkı ağırlıklıdır. O zamanın faşist
rejiminin izleri hala devam etmektedir. Kötü hatıraların peşine düşen akordeoncunun oğlu' nun
toplumda yer edinmesi, kendini kabul ettirmesi, kendini bulması gibi kavramlarla kişiliğini oturtma
çabasıdır. Bu yolda yoldaşı akordeon olmuştur. Hem kendinden parçadır. Hem geçmişiyle köprüdür.
Akordeoncunun oğlu romanını kimlik ekseni üzerinde anlatacağım.
Çocukluk
Akordeoncunun oğlu yani David. Babası Angel. Annesi Terzi. Küçük bask kasabasında
yaşamaktadırlar. İç savaş yeni bitmiş. Yaralar sarılmaya daha doğrusu unutlmaya başlamıştı.
Akordeoncu David, kasabada eğlence işlerine gitmektedir. Bu sayede belli başlı çevre edinmişlerdir.
Eşi de terzi olması dolayısıyla tanınmışlıkları fazladır. David, babasının etkisiyle akordeon
öğrenmiştir. Ara ara o da babası gibi işlere gitmektedir.
David arkadaşlarıyla otururken babasının iç savaşta kendi halkına ihanet etttiğini öğrenir. Tüm
hayatı o günden sonra değişir. Akordeon'a bile suçlu gözüyle bakar. Akordeon onun için geçmişten
bir köprü, hatıralarının canlanmasına araçtır. Ayrıca akordeonla ünü artmıştır. Tanınmıştır.
Akordeoncunun oğlunun toplumda kendine yer açma çabası çocukluğu boyunca sürmüştür. Toplum
faşist yönetimden sonra yeni yeni kendine gelmesiyle bireyin aslında kendine gelmesi eş
zamanlıdır. Bu yapı sosyal kimlik uramıyla açıklanabilir.
Sosyal Kimlik Kuramı, sosyal psikolojinin "toplumsal" boyutunu aydınlatan bir kuramdır. Kuram,
grubu, bireyin dışındavar olan bir şey olarak değil, bireyin benlik kavramının bir parçası olarak ele
almaktadır.(Demirtaş, 2003: 141).
Gençlik
İpuçlarını birleştirerek babasının iç savaş sırasında karıştığı olayları çözmeye başlamıştır. Bir
yandan da İspanya'da ispanyol dışında bir etnik milletten olmanın bilincine varmıştır. Kendi ana
diline verdiği önem artmıştır. Arkadaşlarıyla birlikte sembolik olarak kelebek toplamaya
başlamışlardır. Bunları da kendi halkının çocukları için eğitim materyali haline getirmeyi
düşünmektedir. Böylelikle bilinç oluşacaktır. Bu basit gibi görünen kelebek toplama işi, daha sonra
siyasetin karışmasıyla kolay örgütlenmeye gidecektir.
Bireyin toplumda yer edinmesi, özellikle milliyetçilik bağlamında önemlidir. Kendini oraya kabul
ettirip, daha sonra o toplumu kutsaması, milliyetçiliğini önplana tutması aslında bireyin doğal
yoludur. ( Özdil, 2017 )
Yetişkinlik
Siyasal ortamın etkisyle ayrılıkçı örgüte katılmışlardır. Yine yanında akordeon vardır. Hatta bir
eylemde akordeon onlar için hem kamuflaj hem de dikkat çekici nesne olmuştur. Polis onları bir
eylem hazırlığındayken akordeonlarıyla birlikte olduğu için ihbar üzerine yakalamıştır. Tüm
ekipman akordeon çantasıyla saklanmıştır.
Evlilik
Evlenmesiyle birlikte siyasal alandan uzaklaşıp arkadaş çevresi etkisiyle yazarlığa başlamıştır.
Aslında kitapta böyle başlıyordu. Otobiyografiydi.
Ayrıca çocuklarına ulusal kimlik bilincini aşılamak için hep çaba sarfetmiştir. Bu bilinç uyandırma
isteği hep devam etmiştir.
Kaynaklar
Demirtaş, H. ,2003, Sosyal kimlik kuramı, temel kavramlar ve varsayımlar.
Özdil, M. , 2017, kolektif ve bireysel kimlikler bağlamında sosyal bütünleşme.
Akordeoncunun Oğlu
Bernardo Atxaga
Çeviri: Saliha Nilüfer
Alef Yayınevi
383 sayfa.
